آشنایی با تفاوت آهک هیدراته و آهک زنده
شاید باور این موضوع مشکل باشد که آهک دارای انواع گوناگونی است و حتی فرمول شیمیایی انواع مختلف آهک هم با هم تفاوت دارد. زمانی که نام آهک به گوش می رسد ، به یاد پودری سفید رنگ می افتیم که در امور ساختمانی مصرف می شود. ولی واقعیت چیز دیگری است. آهک دارای انواع گوناگون با ویژگی های شیمیایی و فیزیکی متفاوتی است. آهک خام که در معادن وجود دارد با آهکی که فراوری بر روی آن انجام شود فرق دارد. حتی روش های فراوری هم بر روی خصوصیات آهک تاثیر گذار است. در این مطلب ، تفاوت دو نوع از مهم ترین انواع آهک یعنی آهک هیدراته و آهک زنده بیان می شود.
قبل از هر چیز باید بدانیم که آهک خام موجود در طبیعت ، نوعی سنگ رسوبی ترکیب شده با عناصر دیگر است که فرمول عمومی آن ، کربنات کلسیم CaCO3 می باشد. سنگ آهک دارای ناخالصی های زیادی است ، پس هدف از فراوری سنگ آهک ، حذف ناخالصی های آن و به دست آوردن آهک خالص می باشد. نوع اهک تولید شده بستگی به نوع فراوری صورت گرفته دارد که می تواند بر روی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آهک تاثیر گذار باشد. در ادامه به معرفی به معرفی کامل آهک زنده و آهک هیدراته می پردازیم:
فرمول شیمیایی آهک زنده : اکسید کلسیم CaO
سایر اسامی آهک زنده : آهک فعال – آهک پخته شده – آهک کلسینه
ویژگی های فیزیکی آهک زنده : سفید (مایل به زرد) – دارای حالت کلوخه ای است اما می توان آن را به صورت پودر میکرونیزه هم کوبید.
مشخصات شیمیایی آهک زنده : در صورت تماس با آب بسیار اکتیو می شود و حرارت تولید می کند
نام انگلیسی : Quicklime
کاربرد های آهک زنده : بیشترین مصرف آن در تولید سیمان است. در امور ساختمانی برای شفته کاری استفاده می شود.
ماده اولیه برای تولید آهک زنده : سنگ آهک یا کربنات کلسیم
آهک زنده اصولا یک ماده شیمیایی است نه ماده معدنی زیرا به صورت عادی در طبیعت یافت نمی شود. آهک زنده در اصل ، آهک خام است و عامل اصلی در تولید آن ، حرارت می باشد. هر چه حرارت بیشتری در مدت زمان طولانی تر به سنگ آهک اعمال شود ، خالص تر خواهد شد.
فرمول شیمیایی آهک هیدراته : هیدروکسید کلسیم Ca(OH)2
سایر اسامی آهک هیدراته : آهک شکفته – آهک مرده
ویژگی های فیزیکی آهک هیدراته : پودر سفید رنگ و محلول در آب
مشخصات شیمیایی آهک هیدراته : در صورت تماس با آب ، مایعی تولید می شود به نام آب آهک که کاربرد های زیادی دارد
نام انگلیسی : Slaked lime یا Hydrated lime
کاربرد های آهک هیدراته : دارای مصارف ساختمانی – تصفیه آب و فاضلاب – در صنعت به عنوان خنثی کننده اسید ها و فیلر مصرف می شود
ماده اولیه برای تولید آهک هیدراته : آهک زنده
آهک هیدراته ویژگی هایی دارد که باعث شده از آن در صنعت استفاده های فراوانی شود. این ماده حتی به صورت خوراکی برای انسان یا دام هم مصرف می گردد.
همان گونه که از مشخصات ذکر شده هر دو ماده مشخص است ، تفاوت آهک هیدراته با آهک زنده در فرمول شیمیایی این دو ماده است که ویژگی های متفاوتی را در هر کدام ایجاد می نماید. ترکیب آهک زنده با آب باعث ایجاد تغییرات شیمیایی با مشخصات خاصی می شود که فرمول شیمیایی آن را از اکسید کلسیم به هیدروکسید کلسیم تغییر می دهد ، ولی آهک هیدراته مانند دیگر مصالح ساختمانی ، در آب حل می شود و یک ماده خمیری به دست می آید.