بنتونیت خاک بستر چیست؟

بنتونیت بستر یا خاک بستر نوعی خاک جاذب معدنی غیر حساسیت زا است که به منظور رفع بو و رطوبت ادرار و مدفوع حیوانات خانگی نظیر گربه ، همستر ، خرگوش و سگ های کوچک که در محیط بسته خانه نگهداری می شوند استفاده می گردد. این بستر را خاک بستر گربه یا خاک بستر حیوانات می نامند. همچنین در مرغداری ها نیز به منظور کنترل گاز های زیان آور به جهت جلوگیری از مسموم شدن جوجه ها از بنتونیت خاک بستر استفاده می کنند که نتایج مفیدی به دنبال دارد.

این بستر که با اسامی مختلفی همچون بنتونیت بستر ، خاک بستر حیوانات ، خاک بستر مرغداری و litter box شناخته می شود می تواند از مواد مختلفی تشکیل شده باشد. زئولیت ، دولومیت و سیلیکا ژل انواع رایج مواد تشکیل دهنده خاک بستر حیوانات هستند. اما بی تردید مهم ترین و پر کاربرد ترین ماده ای که در تهیه خاک بستر مورد استفاده قرار می گیرد ، بنتونیت است. بنتونیت بستر به دلیل قدرت بسیار بالایی که در جذب آب ، مایعات و سموم دارد ، همیشه پایه اصلی تهیه خاک بستر گربه و دیگر حیوانات می باشد.

بنتونیت بستر گربه

یکی از مشکلات نگهداری حیوانات در خانه ، آلودگی ناشی از فضولات و بوی نامطبوع آن می باشد. برای این منظور از جعبه خاصی به نام litter box که داخل آن نوعی خاک جاذب مخصوص به نام cat litter وجود دارد استفاده می شود. بنتونیت ماده ای جاذب می باشد که رطوبت و بو را به خوبی جذب می نماید. خاک بستر گربه و خرگوش و سایر حیوانات خانگی از بنتونیت دانه بندی شده به تنهایی و یا به همراه برخی مواد دیگر نظیر زئولیت ، سیلیکا و … تولید می شود. دانه بندی خاک بستر گربه کمی درشت بوده و کاملا پودری نیست.

در گذشته ، حیوانات خانگی برای دفع فضولات خود به خارج از خانه برده می شدند ولی به دلیل آسیب پذیر بودن حیوانات اهلی در خارج از منزل ، از سال ۱۹۴۷ استفاده از بستر گربه litter box رفته رفته در آمریکا و سایر نقاط جهان رایج شد. امروزه انواع گوناگونی از خاک بستر گربه و حیوانات تولید می شود که پایه اکثر آن ها خاک بنتونیت است.

بنتونیت خاک بستر مرغداری و طیور

تعداد زیاد طیور در مرغداری ها و محیط بسته آن سبب می شود تا میزان زیادی فضولات هم تولید شود. تولید این حجم از فضولات باعث ایجاد گاز آمونیاک می گردد که به دلیل سمی بودن برای سلامت جوجه ها زیان بار است. گاز آمونیاک به دلیل فعالیت های میکروبی و باکتری های موجود در مدفوع طیور بوجود آمده و در محیط منتشر می شود. استفاده از بنتونیت بستر در مرغداری سبب حذف نیتروژن آمونیاکی و فسفر شده و از ایجاد قارچ هم جلوگیری می کند.

چه نوعی از بنتونیت به عنوان خاک بستر کاربرد دارد؟

بنتونیت دارای دو نوع بنتونیت سدیمی و بنتونیت کلسیم دار است. هر دوی آن ها قابلیت جذب دارند ولی بنتونیت سدیم دار قدرت جذب بیشتری داشته و در نتیجه مقبولیت بیشتری دارد. برای خاک بستر حیوانات نباید از بنتونیت کاملا پودر شده استفاده نمود بلکه دانه بندی شکری آن با سایز ۲ الی ۴ میلیمتر مناسب است. هر چه بنتونیت دارای جذب بالاتری باشد ، اثر گذاری بهتری خواهد داشت. برخی تولید کنندگان جهت بهبود کیفیت ، مواد دیگری به عنوان جاذب و میکروب کش به آن می افزایند.