بنتونیت رنگبری تصفیه روغن نوعی خاک معدنی است که برای تصفیه روغن و حذف مواد ناخالص و سوخته از داخل آن کاربرد دارد. بنتونیت رنگبری برای تصفیه انواع مختلف روغن های گیاهی ، معدنی ، سنتتیک و نیمه سنتتیک قابل مصرف است. بنتونیت یک ماده کاتالیست می باشد و پس از تصفیه باید از روغن بازیافت گردد. برای رنگبری می توان از بنتونیت معدنی یا بنتونیت فعال شده استفاده نمود. اگر کیفیت بنتونیت موجود در معادن بالا باشد و توان تورم پذیری زیادی داشته باشد ، نیازی به فعال سازی آن نخواهد بود. اما در صورتی که خاک بنتونیت به طور طبیعی این ویژگی را نداشته باشد ، باید با استفاده از روغن های معدنی آن را اکتیو نماییم. برای رنگبری می توان از هر دو نوع اصلی بنتونیت یعنی بنتونیت سدیمی که قدرت جذب آب زیادی دارد و یا بنتونیت کلسیمی که می تواند انواع یون ها را به خوبی جذب نماید استفاده نمود.
روغن سوخته یکی از آلاینده های آب و خاک در کشور های صنعتی و در حال توسعه است. ترکیبات آروماتیک موجود در روغن های سوخته تاثیر شدیدی بر کیفیت خاک داشته و میکروارگانیسم های مفید موجود در خاک را نابود می کند. از طرفی این روغن نفوذپذیری زیادی دارد و در صورت رهاسازی در طبیعت ، به داخل سفره های زیر زمینی نفوذ می کنند و آب را آلوده می نماید. همچنین اگر روغن ها به خوبی تصفیه نشوند ، آلودگی روغن که در اثر گرد و خاک و مواد خورنده است می تواند موجب ساییدگی و افت کیفیت گردد.
هرگونه آلودگی ، تیرگی ، سوختگی و ذرات خارجی در روغن می تواند مصرف آن را با مشکل مواجه نماید. آلودگی روغن موتور و روغن های صنعتی به ماشین آلات آسیب شدیدی وارد می کند و عملکرد آنها را مختل خواهد نمود. همچنین آلودگی و سوختگی روغن های خوراکی هم برای سلامت انسان زیان آور است. بخصوص سوختگی روغن که سرطان زا می باشد و می تواند صدمات جبران ناپذیری بر سلامت جامعه داشته باشد.
دو روش اصلی برای استفاده از بنتونیت رنگبری جهت تصفیه روغن ها وجود دارد که بسته به نوع روغن و میزان آلودگی آن استفاده می شود. این روش ها به شرح زیر هستند:
روش اول با نام روش صافی یا فیلتر شناخته می شود. برای این منظور ابتدا مقدار مشخصی پودر سنگ بنتونیت با اندازه ذرات میکرونیزه در حدود مش ۲۰۰ را در داخل روغن سوخته می ریزند و برای مدتی آن را در دمای بالای ۱۰۰ درجه به روش مکانیکی به هم می زنند تا ذرات بنتونیت به خوبی آلودگی های موجود در روغن را جذب کنند. حال باید ذرات آلوده شدهی بنتونیت را از روغن حذف نمود. در مرحله بعدی روغن حاوی بنتونیت را از یک فیلتر ساخته شده از ذرات مختلف بنتونیت با اندازه های متفاوت عبور می دهند.
دومین روش تصفیه روغن توسط خاک رس بنتونیت رنگبر ، روش تماسی نام دارد. این روش بیشتر برای تصفیه روغن های خوراکی ، اعم از روغن های گیاهی و حیوانی کاربرد دارد.