سایر اسامی زاج سبز : توتیا | سولفات آهن ۲ | فروس سولفات

اسامی لاتین : Iron(II) sulfate | Ferrous Sulfate | Green vitriol

فرمول شیمیایی : FeSO₄⋅۷H₂O

زاج سبز چیست ؟

این نوع زاج یک نمک کریستالی سبز رنگ و کاملا محلول در آب است که به نام سولفات آهن دو ظرفیتی هفت آبه نیز شناخته می شود. زاج سبز به صورت کلی در کشاورزی ، پزشکی (طب سنتی و مدرن) و صنعت کاربرد دارد. این ماده حاوی مقادیر زیادی آهن یونیزه قابل جذب است که برای انسان و گیاهان مناسب می باشد ، از این رو در تولید قرص آهن برای جبران فقر آهن در انسان کاربرد داشته و همچنین از زاج سبز برای تامین آهن مورد نیاز گیاهان و جلوگیری از زردی برگ ها و ضعف در گیاهان استفاده می شود.

زاج سبز یک محصول جانبی است که در صنایع ذوب آهن تولید می گردد و اصول تولید آن بر پایه خاصیت اکسید شوندگی عنصر آهن می باشد. برای استفاده در صنایع مختلف نظیر تولید دارو جهت مصرف انسانی باید خالص سازی شده و از نظر میزان مواد سمی ، پی اچ و خلوص به حد استاندارد برسد.

زاج سبز در کشاورزی

با نام کود سولفات آهن شناخته می شود و به صورت مستقیم یا در ترکیب با دیگر کود های کشاورزی در اختیار گیاهان و درختان قرار می گیرد. زاج اصلی ترین منبع تامین آهن گیاهان در خاک های فقیر است که از جمله مزایای آن می توان به قیمت ارزان ، انحلال پذیری راحت در آب و پی اچ پایین اشاره نمود. زاج سبز برای گل کاغذی و تقویت انواع گل و گیاه آپارتمانی نیز کاربرد دارد. برای آشنایی با مزایا و روش مصرف زاج سبز در کشاورزی ، صفحه اهمیت کود سولفات آهن در کشاورزی چیست؟ را مطالعه نمایید.

زاج سبز در پزشکی

معمولا به صورت قرص آهن یا به عنوان یک افزودنی غذایی برای درمان مشکلاتی نظیر خستگی دائم ، سستی ، خواب آلودگی ، ابتلای زیاد به سرماخوردگی ، گزگز دست و پا و … که به دلیل فقر آهن در بدن ایجاد می شود کاربرد دارد. در طب سنتی ایرانی هم زاج سبز دارای مزاج گرم و خشک است و برای درمان خستگی و خواب آلودگی تجویز می شود.

زاج سبز در صنعت

اصلی ترین زمینه کاربرد زاج در تصفیه آب است. وجود یون هایی نظیر کلسیم و منیزیم در ترکیب آب سبب سنگین شدن آن می شود. آب سنگین رسوب ایجاد کرده و می تواند دستگاه های صنعتی و وسایلی که با آن سروکار دارند را خراب کند. همچنین در بدن انسان هم مشکلاتی نظیر خرابی دندان ها و ایجاد سنگ می کند. استفاده از سولفات آهن یا زاج سبز در رفع سختی آب به دلیل وجود یون آهن در آن است. در گذشته های دور (قرن هجده میلادی) از زاج به عنوان یک رنگ (پیگمانت) سبز یا آبی استفاده می کرده اند.

به خاطر داشته باشید در هنگام کار با زاج سبز ، احتیاط نمایید زیرا این ماده دارای ترکیبات اسید سولفوریک (سولفات) در خود بوده و ممکن است باعث حساسیت ، خارش ، قرمزی و سوختگی خفیف پوست شود. همچنین مصرف خوراکی زاج باید فقط تحت نظر پزشک انجام گردد در غیر این صورت ممکن است به اعضاء داخلی بخصوص کبد صدمه بزند.