سنگ آهک دولومیتی چیست؟

سنگ آهک دولومیت نوعی سنگ و صخره معدنی با فرمول شیمیایی کربنات کلسیم منیزیم و ساختار مولکولی CaMg(CO₃)₂ است. تفاوت دولومیت با آهک در وجود عنصر منیزیم در ساختار آن می باشد به طوری که ۵۰ درصد آن را کربنات کلسیم و ۴۰ درصد را منیزیم تشکیل می دهد. در تجزیه سنگ آهک دولومیتی می توان در حدود ۲۲ درصد کلسیم و ۱۱ درصد منیزیم به دست آورد. دولومیت هم مانند سنگ آهک و سنگ کربنات کلسیم جزء سنگ های رسوبی بوده و در اثر تراکم مواد کلسیم دار در طی میلیون ها سال ایجاد شده است.

از نظر شیمیایی ، دولومیت و سنگ آهک شباهت زیادی با هم دارد و اصولا دولومیت نیز نوعی سنگ آهک محسوب می شود. تفاوت دولومیت با آهک در وجود منیزیم در ساختار آن است که سبب شده تا کیفیت آن کاهش یافت و زمینه مصرف آن نسبت به سنگ آهک کمتر شود. از لحاظ ظاهری ، سنگ آهک دولومیت شباهت زیادی به نوع خاصی از سنگ کربنات کلسیم به نام کلسیت دارد. تفاوت این دو ماده در این است که کلسیت دارای سختی ۳ و دولومیت دارای سختی ۴ می باشد یعنی دولومیت استحکام بیشتری دارد. همچنین دولومیت دارای واکنش پذیری کمتری با اسید های مختلف بخصوص اسید کلریدریک نسبت به سنگ آهک است.

کاربرد سنگ آهک دولومیتی

موارد مصرف دولومیت مانند آهک است البته وجود منیزیم در این ماده ، مصارف دولومیت را نسبت به آهک ، محدود نموده است. برخی انواع سنگ آهک دولومیت از نظر ظاهری دارای شکل بسیار زیبایی هستند به همین علت به عنوان سنگ زینتی مصرف می شود. گاهی نیز در تولید بتن به دلیل استحکام زیادی که دارد هم استفاده می گردد. وجود منیزیم در سنگ آهک دولومیت سبب شده تا آن به عنوان منبعی جهت تولید اکسید منیزیم استفاده کنند.

با توجه به اینکه آهک یکی از ارکان اصلی در صنایع ذوب آهن است و به مقدار زیادی مصرف می شود ، در مواردی که هزینه آهک زیاد باشد ، می توان از دولومیت به عنوان نوعی آهک کم ارزش تر به منظور کاهش هزینه ها سود برد. بیشترین میزان مصرف آهک دولومیتی در تولید شیشه شناور است. شیشه شناور از قرار گیری شیشه مذاب بر روی لایه ای از قلع تولید می گردد.

آهک دولومیتی در کشاورزی هم کاربرد دارد. آهک دولومیت به منظور تصحیح پی اچ خاک های اسیدی و نیز دارا بودن عنصر منیزیم ، می تواند در کشاورزی مفید باشد. خاصیت تنظیم پی اچ آن برای حفظ کیفیت آب آکواریوم ها نیز کارایی دارد. همچنین بخش عظیمی از سنگ آهک دولومیت به منظور بستر سازی جاده ها ، تولید بلوک های ساختمانی ، تولید سیمان و بتن و آسفالت مصرف می شود.